Beschouwing: de schrijver als geduldige expert
Een goede beschouwing belicht een probleem van meerdere kanten, en vertrekt daarom vanuit een open vraag. Dus een vraag als: ‘kan Nederland het centraal eindexamen beter afschaffen?’. Op die vraag zijn meerdere antwoorden mogelijk, en voor elk antwoord is wel iets te zeggen.
Doel van de beschouwing is dat een lezer zich ervan bewust wordt dat er een probleem is dat om een oplossing vraagt. De lezer wil informatie over het probleem en een mening over de oplossing vormen. Een éigen mening, en dat maakt het schrijven van een beschouwing lastig. Je moet laten merken dat je als schrijver veel over het probleem weet, en dat je de lezer heel goede en bruikbare informatie geeft. Maar als je ergens veel over weet, geef je er ook graag je mening over. Terwijl het doel van een beschouwing is dat een lezer zelf een mening kan vormen. Het opdringen van jouw mening is dan geen goed idee.
Dit los je op door als schrijver van een beschouwing geduld te hebben: geef eerst informatie, en stel zo het geven van je mening uit. Als je je expert hebt getoond, veel waardevolle informatie hebt gegeven en dan pas je mening geeft, is er goede kans dat je lezer meekrijgt.
Voor je begint: wil je eerst meer weten over het genre ‘beschouwing’, kijk dan bij Bruuttaal. Wil je een voorbeeld van een beschouwing, lees dan deze beschouwing. Wil je eerst in het algemeen meer weten over hoe oefenen met genre en techniek je een betere schrijver maakt, klik dan hier.
Schrijf een korte beschouwing van maximaal 100 woorden:
- denk na over het vraagstuk: ‘kan Nederland kan zich in de toekomst tegen probleem X wapenen?’ (mocht je zelf geen probleem kunnen bedenken, neem dan bijvoorbeeld ‘Covid-19’);
- kies twee gebeurtenissen uit de afgelopen tijd die de lezer heel goed over dat probleem X informeren. Welke gebeurtenis geeft de lezer te denken dat Nederland zich niét tegen probleem X kan wapenen, welke gebeurtenis geeft de lezer te denken dat het wél kan?;
- beschrijf de twee gebeurtenissen; dit is het begin van je beschouwing;
- schrijf een afronding van je beschouwing waarin je laat doorschemeren welke gebeurtenis voor jou het belangrijkst is, en volgens jou aangeeft dat Nederland zich wel/niet tegen probleem X kan wapenen.
Herschrijf nu je eigen korte beschouwing.
- kun je twee gebeurtenissen vinden die nog treffender de informatie over probleem X overbrengen aan je lezer?
- of zijn de gebeurtenissen goed gekozen, maar kun je ze treffender beschrijven?
- en kijk nog eens goed naar de manier waarop je jouw mening geeft, hoe je de lezer laat merken welke gebeurtenis laat zien dat Nederland zich wel/niet tegen probleem X kan wapenen.
Je kunt je beschouwing beoordelen aan de hand van deze deze matrix.
Deze oefening werd gemaakt met de hulp van DiaTaal en Gert Rijlaarsdam, is geïnspireerd door Een schrijfexamen dat deugt. Naar een vernieuwd schrijfexamen voor 5 havo.
Meer weten?
- Jan Renkema, ‘uiteenzetting / beschouwing / betoog’, Verwarwoordenboek, https://www.neerlandistiek.nl/2020/10/uiteenzetting-beschouwing-betoog/
- https://www.elkedagboeken.be/dw-b
