Parabel: een exemplarisch personage
Parabels zijn er in het Nederlands niet veel geschreven, maar gelezen des te meer. In de bijbel staan nogal wat parabels – zoals die van de zaaier – en de bijbel was eeuwenlang het meest gelezen boek van Nederland. Een parabel is een kort verhaal dat in de vorm van een vergelijking een les over wil dragen aan de lezer. In de parabel overkomt het hoofdpersonage iets waar de lezer iets van kan leren. Dat hoofdpersonage zou je ‘exemplarisch’ kunnen noemen, nodigt de lezer uit zichzelf met hem of haar te vergelijken.
Voor je begint: wil je eerst meer weten over het genre ‘parabel’, kijk dan in het Algemeen letterkundig lexicon. Wil je een voorbeeld van een parabel lezen, lees dan de beroemdste parabel uit de Nederlandse literatuur, van Multutali, de Parabel van de Japanse steenhouwer. Wil je eerst in het algemeen meer weten over hoe oefenen met genre en techniek je een betere schrijver maakt, klik dan hier.
Schrijf een parabel van maximaal 300 woorden. Doorloop daarvoor de volgende stappen:
- Verzin een hoofdpersonage waarmee de lezer zich zou kunnen vergelijken. Je moet dus een keuze maken voor welke lezer je schrijft, want daar zal ook de keuze van een hoofdpersonage vanaf hangen. Een jong iemand vergelijkt zichzelf misschien sneller met een ander jong iemand, zoals een voetballiefhebber zich het gemakkelijkst met een voetballiefhebber zal vergelijken etc. etc.
- Verzin wat dat hoofdpersonage in de parabel overkomt, en welke les het hoofdpersonage ervan leert.
Herschrijf nu je parabel uit de eerste opdracht, waarbij je probeert te gebruiken wat je van het voorbeeld van Pauw leerde.
- Kun je jouw hoofdpersonage met wat goedgekozen details nog meer tot leven wekken?
- Hoe kun je stimuleren dat jouw lezer zich met het hoofdpersonage kan vergelijken, terwijl je voorkomt dat je je lezer opdraagt dat te gaan doen?
Je kunt je eindproduct beoordelen met deze matrix.
Deze oefening werd gemaakt met de hulp van Pieta van Beek, http://annamariavanschurman.org/.
Meer lezen?
- My Mother’s Mother’s Mother. South African Women’s Writing from 17th-Century Dutch to Contemporary Afrikaans, Pieta van Beek en Annemarié van Niekerk. Leiden 2019.
- Parabelproject